Notice: Undefined variable: data_code in /home/admin/domains/nursafardiyya-sufism.com/public_html/uz/view_cat.php on line 142
Kitoblar

Olam va odamzodning tiriklik tarixi zamon va makon nuqtai nazari hamda tarixchilarning voqea, hodisalarni to’g’ri yorituvlari juda katta ahamiyatga ega. Bu nafaqat dinlar, payg’ambarlar, avliyolar, balki dunyoviy ilmlardagi xalqlar, elatlar, urug’lar, sulolalar va boshqa tarixiy voqeliklar aniqlik yoxud noaniqlik bilan qalamga olinishidan o’tmish hodisotlari avlodlardan-avlodlarga o’tib keladi.

Bo’rta Botir Nafharholi. Foniy va boqiy gimnastikasi.

- Yoningda bir jonon bo’lsa, qo’lingda may. Bu yog’i tong otmasa. Ana jannat, mana jannat.

Kuni bilan itday ishlab xaroba kulbam uzra jandasi chiqib ketgan to’shakda ana shunday xayol bilan uxlab qolibman.

Jumrakdagi suvdan chanqog'ingizni qodiriyotganingizda bu jumrak suvi deb o'ylaysiz. Lekin fikringizga bu suvning baland tog'lardagi buloqdan keliyotganini tassavur ham qilolmaysiz.

Ey farzand, anglagilki fatan ishqisiz vatanparvarlik tuyg’usini yuksaltirib bo’lmas. Kindik qoning to’kilgan ona tuprog’ingni qadriga etmoqni har dam odat qilgil. Har bir nafasingda elning manfaati, qadamingda millating shijoati jo’sh ursin. Ollohning nazari tushgan ona tuprog’ingni ko’zingga surtgilki, bunday jannatmisol yurtni o’zga maskandan topolmassan...

Anglamoq fasli kelganini anglamoq lozimligini anglamog’imiz lozim. Demakkim, anglamoq haqida gap ketar ekan, bu holat tafakkurimiz nishonasining ijobiy belgisi, desak xato qilmaymiz...

Parvardigoro, olamni yo’qdan bor etgan o’zingga hamdu sanolar bo’lgay. Sening avvaling yo’q, abadiysan. Hamisha mavjud va har narsani ko’rguvchisan, bilguvchisan. Har narsaga qodirsan va mehribon rahmlisan. Men seni dedim, senga ibodat qildim va angladimki, sening jamolingdan o’zga go’zal jamol va va qudratingdan o’zga qudrat yo’qdir...

- Sog’-salomat bo’lishlik – ijobiy amallar yaratish uchun ma’qul yo’l;
- Sog’lom va mukammal shaxs – oila, jamiyat va ilohning boyligidir;
- Ruh salomatligi, vujud  salomatligi, tana salomatligi – oliy ne’matlardandir...

Inson nadir dedim, ilohiy xilqatning moddiy olamdagi jismoniy mavjudligi bo’lsa uning ruhiyat olamidagi borliq bevosita va bilvosita ilohiy olam bilan bog’liqdir...

Dedimki, qalb oshyonini obod etmoq tafakkurni ulug’lagay. Tafakkur ruhiy borliqni ilohiy olamga tutushtiruvchi ko’prikdir. Qalbning avvali iymon, istagi e’tiqod, amali ibodatdir, samarasi ilohiy jalol, o’zagi jamoldir...

Najot izlab Haqqa iltijo qildimki, sabrim sarhadidagi mashaqqatlarim evaziga ilohiy kamol topsam. Umidim uldirki, umrim davomida qilayotgan ibodatlarim samarasi ilohiy jamolu jalolga erishurman...

Dedimki, Maning manligim manda emasdur va maning mavjudligimda bandaligim o’zimga begonasifat vo ajab, dunyo ilkiga tushding, ki mandagi holat ichra hol sanda emasdur...

Men o’z o’rnida foniy olamni garchi u nafsga yo’g’rilgan bir xilqat bo’lsada, bu olam ichra go’zal tuyg’ularning borligi uchun ham qadrlayman. Bu zamin o’zlikni anglash saroyidir va bu saroy ichra mavhum bo’lgan xazinadan iborat zikr javohirlarini topgan  bandagina chinakam saodatga erishadi.

Mening asl menligimning asl sababi nimada?

Men Iloh doirasiga kirishim uchun avvalo Ilohni anglashim kerak edi. Angladimki, eng avvalo men istayotgan va tafakkurimda uning ishqi uyg’onayotgan bir paytda, men uning manzili uchun mustahkam va barqaror, pokiza bir saroy hozirlashim kerak edi.

Dedimki, maning manligim manda emasdur va maning mavjudligimda bandaligim o’zimga begonasifat  vo ajab, dunyo ilkiga tushding, ki mandagi holat ichra hol sanda emasdur.

Ming yillar davomida insoniyat tamadduni o’ziga xos rivojlanish bosqichini bosib o’tdikim, uning samarasi bugungi bashariyat taqdir tamoyilini ma’lum masofalar chegaralariga tutashtirdi.

Nur umidi ravon safar,
Alloh faqat Alloh rabbim.
Dedim Iloh yagona,
Yagonadir Allohim.

Ey Tangrim, seni tanidimu, boshimga kuloh tushdi, egnimda xirqa, to sanga etmadim tanimda jon, ishqim mani sanda, zikringni mendan qilma kanda, etganimda jamolingga jaloling izlab.

Dedim, jannat eshigining kaliti qalbdadur, qalbning kaliti tafakkurda, tafakkur esa yuksak ong orqali chegarasiz olam, laduniy kashfiyotlar sarhadlariga olib boruvchi beqiyos ilm ummonidir.

Orazing ichra or mandir,
Vaslingni qo’msab zor, mandir.

Agar minglar ichra sandan,
Yuz bursa gar, bor, mandir.

Ushbu yo’nalish mahfiy ilm bo’lgan uchun, uni faqat ustozdan o’rganishingiz mumkin bo’ladi.

1. Eski o’zbek tili alifbosi

1.(alif), [o, a]   2.(be), [b]    3.(te), [t]    4.(se), [s]    5.(jim), [j]    6.(he), [h]    7.(xe), [x]    8.(dol), [d]    9.(zol), [z]

Shakli harflarga asoslangan tana tizimi

1. Shakli harflar tizimi va ularning talaffuzi.
2. Shakli harflarga asoslangan tana harakatlanishi tizimi.
3. Shakli harflarga asoslangan tana holatlari.
4. Shakli harflarni tana bilan erda yasash tizimi...

-So'qir bo'lish ayb emas, lekin ko'zlar bo'la turib ko'rmaslik katta gunohdir.
-Ahli vujud tushunmasa, “to'ralar” o'z manfaatida ko'rolmasa, o'rtada qolgan xosning joyi faqat yuqoridadir.
-Menlikda menlikdan qolmadi nishon,
Menlikda Senlik bo'ldi namoyon...

Nursafardiyya-Ilohning jamoli-yu jaloliga intilgan insonni mukammallikka eltuvchi, bashariy kashfiyotlar va ijobiy amallarni yaratuvchi ta’limotdir...

Otam meni qilich tig‘i san’atini egallashga o‘qitish maqsadida Samar Tarxon otliq qilichbozlik ustasini taklif qildi. O‘sha paytga qadar men qilichni ishlata bilsam-da, biroq uni kerakli darajada egallamagan edim. Mashg‘ulotlarning birinchi kunida Samar Tarxon o‘zi bilan bir quloch arqon olib keldi-da, uning bir uchi bilan o‘ng qo‘limni tanamga bog‘lab qo‘ydi va shunday dedi: «Temur, endi sen faqat bir qo‘lli, ya’ni faqat chap qo‘li bor odamsan»...

Dunyo sirli bir xilqatdir. Inson sirli bir xilqatdir. Olamni ilohiyot mahsuli derlar. Ilohiyot ichidagi odamni ham uning bir bo’lagi dedilar. Olam ilohiyot ekan, nega odam ilohiyot emas. Olam ilohiyot ekan, nega odamlar ilohiyotni nafsga aylantirdilar. Olam odamlarga bog’liqdir, nega odamlar olamga olamiy ilohiyotga bog’liq emas...

Dedimki, dunyoi dunda taqvodan o’zga amalkim ijobat bo’lmas. Taqvodan o’zgasidakim, rohat bo’lmas. Banda toki taqvo birla nafas olmas, vujudini nafs tark etmas. Taqvo nafasi vujud va ruhiyat olamini pok aylagaykim, samarasi ko’ngil  gulshanini  ilohiyot olamining mangu quvvati vatan qilgay. Ilohiy olamning ilohiy zaminida bandalar  ilohiy bergan quvvatni begona etdilar...

Menkim Nursafardiy  dedim, dunyoning saroblig’ini uning borlig’ida ko’rdim.  Agarkim bul sarob ichra kishi ilohiy ma’budaga oshiqmadi, saodat topmagay. Dunyoning sarobligi nimada?  Toki o’lim mavjud ekan, borliq inson uchun yo’qlikka yuz tutmog’i muqarrardir. Saroblikning birinchi holati shundadir. Ikkinchi holatda odamlar o’zlariga bog’liq bo’lmagan, yumushlarga bog’landilar...

Menkim Nursafardiy dedim, anglagilki dunyoni mavjud ko’z bilan emas, mavhum ko’z ila ko’rmoq kerak. Toki moddiyatdan yiroqlashib mavhumiyatga yaqinlashmas ekansan, moddiyat ila cheklanib qolgaysan. Moddiyat mavjud vujuddir, mavhumiyat mavhum ruhiyatdadur. Ruhiyat toki o’z asliga qaytmas ekan, mavhumiyatni anglamas ekan, moddiylik nafslari uni o’z quchog’ida tortgay va dunyoviy  xilqatning bir qolipida saqlagaykim, undan chiqib ketmog’ing mushkuldir...

Ko’ngilsiz kishi, dedim, vatansizdur. Ko’ngil dedim, tafakkur orqali ochilgay. Siz izlagan vatan, ko’ngildadur. Siz izlagan saodat, ko’ngildadur. Siz izlagan ishq, ko’ngildadur, Iloh va panoh, ko’ngildadur. Sadoqat ko’ngildadur...

Dunyo shunday sirli bir xilqatkim, aning ma’nosini anglamoq mushkuldir. Va bul ma’noning mushkulligi uchun ham insonlar bu mushkullikka toblari yo’qdir. Insonlar mushkullik istamaslar va shuning uchun ham dunyoning ma’nosini anglamaslar. Anglamoq osondir, ma’no mushkuldir. Mushkullik ma’noni topmoqdir va ma’no izlaganlar mashaqqat qo’ynida rohat sharobini ichdilar...

Haq jamolin ilohiy may ichib ko'rdim,
Visolini zikr birla quchib ko'rdim.
Tanam parcha-parcha bo'ldi quvvatidan,
Mukofoti birla samo uchib ko'rdim.
Man bir banda, ichimda bir banda kezar,
O'zim yo'qman, lek o'zimni tanda sezar.
Ruhim olib ketdi ishqing siyratlari,
Borlig'imni ikki vujud sanda sezar...

Dedim, borliq ichra yo'qlikka aylandim va yo'qlik ichra borliqning vazifasini bajardim. Kamina xalq ichida yurib xalqni ko'rdim, lekin mandagi borliq ularning ko'ziga yo'qliq sifatida ko'rina boshladi. Shunda yo'qliqning asli borliq ekanligini angladim va anglaganlarimni bayon etmoqqa jazm ettim. Dedimki, borliqning asli yo'qliqqa tutashur va buni anglaganlar borliq ichra yo'qliq istagidan cho'chidilar va borliqqa mehr berdilar. Yo'qliqning asli borliq ekanligini tafakkur anglar va tafakkurdan yiroqlar borliqni borliq sifatida ko'rdilar va yo'qliqdagi borliqni his qilolmadilar...

Ko'zimga ko'rindi dunyo dilbar bo'lib,
Chamanzorida guli mushki anbar bo'lib.

Shaytonlig'ini bilmadim nafsi balo,
Tuproqi  ko'rinmish ko'zima zar bo'lib.

Sezdima, dunyosining yolg'oni rost,
Rostlig'i kasbi yolg'onni bezar bo'lib.

Angladim, ishq yo'lidan o'zga ziyon,
Qoldim har nafasda ani sezar bo'lib...

Tasavvuf (so'fiylik)ning asosiy maqsadi Alloh diydori va qudratiga erishishdir, ya'ni inson har tomonlama mukammal, barkamol darajaga etgan holdagina Yaratganga loyiq bo'lishi mumkindir. Alloh taoloning ulug' ismlaridan biri bu Jamoldir, ya'ni beqiyos go'zallik, tengi yo'q husnga ega bo'lishdir...

Falsafaning mohiyatida hayot, jamiyat, oila, tizim va nihoyat shaxs yotadi.  Falsafasiz tizim boshi berk ko'chaga, muammolar kelib chiqishiga, to'siqlarning paydo bo'lishiga, qarama-qarshiliklarning kuchayishiga va nihoyat to'qnashuvning ro'y berishiga olib keladi. Demak, falsafa salbiy jarayonlarning ro'y berishini sekinlashtiradi, iloji boricha ijobiy tomonga yurishni ta'minlaydi. Albatta, har bir inson o'z hayotiy falsafasiga ega. Hamma gap, tanlangan falsafaning darajasi qandayligiga bog'liq...

Istagim  qilsam  bayon,
Holatim  sizlarga  ayon.
- - - - -
Sizda  ham bo'lur edi nafs,
Xohish,  manmanlik  illati  har  dam.

Assalomu alaykum ahli olam, bandai mo'min, donishmandi xiromon va faqiri fuqaro. Ki, man donishimdan xonish aylab ma'naviy birla masnaviyga qalam chizmak istadimki, ko'z yosh kabi to'kilmak bul siyohlar, inchunun inson dardi va dargumon dunyo haqindadir.

Nursafardiy falsafasi qanday falsafa desalar, - dedim, Nursafardiyya falsafasi VATANPARVARLIK falsafasi, MILLATPARVARLIK falsafasi, XALQPARVARLIK falsafasi  va TANGRI TAOLO marhamati bilan vujudga kelgan ILOHIYOT falsafasidir...

Dunyoviy taraqqiyot haqida gap ketganda, biz uning tamoyillariga bir yoqlama qarashga o'rganib qolganmiz. Va mana shu bir yoqlamalik zamirining o'zida ham ba'zi muammolar ko'rinmoqdaki, bu haqda jiddiyroq o'ylab ko'rmasak bo'lmaydi...

So'fiylik - bu jamiyat, oila va aynan shaxsning ravnaqi, barkamolligiga to'g'ridan - to'g'ri ozuqa beruvchi manbaadir. Qanchalik esankirash va vahima bo'lmasin, ular undan najot so'rashga majburdirlar. Oxirlarining ushbu manbaani rasman tan olishlari shart emas. So'fiylik doimo maxfiylikda, inson ichki darajasi bo'lib qolaveradi...

Man ishq izlab odamlarning ko'ngli ichra kirib chiqdim,
Shaytoni ko'p ekan anda, arosatda bilib chiqdim.

Zulmat ichra yo'qoldimman, ketarimni bilmay qayon,
Yuragimni ming parchalab, yuzlarimni yulib chiqdim.

Fano ustoz dedim bog'man, bog'bonida shafqati yo'q,
Yangi ochilgan gulmanu, xazon misol so'lib chiqdim.

Istab ezgu niyat birla, kezdim jafo sahrosini,
Mehr topmay oqibatdin, bag'rida qon to'lib chiqdim...

Aytingchi, birodarim siz kimsiz va kimga qarshi kurashayapsiz. Biz bu siz emasmi? Siz bu biz emasmi?  Siz bilan bizning kurashimiz tom ma'noda millat millatga qarshi ma'nosini anglatmayaptimi? Siz nima istaysiz o'zi? Siz bir vatan ichra vatansiz, biz bir vatan ichra vatanmiz. Siz bir millat ichra millatsiz, biz bir millat ichra millatmiz. Bir qonmiz, bir tanmiz, bir jonmiz...

Nursafardiy deganda ko'z oldimizga ezgulikning otashin ramzi va ilohiy olamning haqiqiy oshig'i, Haq yo'lida jonini fido qilguchi otashin shayx gavdalanadi. Derlarkim, topganini xalq birla baham ko'rdi. Ilohiy ilmlar ortidan saodat topmoq bu, buyuk baxt emasmi? Ul zot, garchi Vatan mehri ila Yurtga, xalqimizga xizmat qilib saxovat bo'stonida javlon urayotgan bo'lsalarda, yozgan misralarida ilohiy ishqqa nisbatan buyuk muhabbat nafasi ufurib turadi...

Nursafardiy kim?  U ilohiyotni o'ziga kasb qilgan, hujayra darajasida so'fiylik bilan sug'orilgan, kasbni ilohiy amalga aylantirgan, u dunyosi-yu, bu dunyosi bir bo'lib qolgan, xislatu- karomatga to'lgan, boqiylikda jon surgan, Haqparvarlikni shior qilgan, ilohiy ilm egasi bo'lib qolgan, borliqdagi yo'qlikda mavjud, vujuddagi vujuddir.

Bizkim, insoniyat xili Yaratuvchimiz Haq subhonahu va taoloning  marhamati ila, oliy ong va tafakkur maqomida  dunyo tamadduniga baholi qudrat hissa qo'shdikkim, ushbu tamaddun asosining ba'zi negizlarida uning salbiy xususiyatlari ko'rinib qolmoqda. Bu holat esa, global muammolarning yuzaga kelishida  sabab bo'lgan tarzda insoniyat tafakkur tanazzulini vujudga keltirdi...

Ushbu ilohiy ilhomni anglamoq uchun Olloh sizga darajangizni bersin.

Agar shu hodisa ro'y bersa, sizning insoniy tafakkuringiz ilohiy tafakkurga aylanmog'i muqarrardir, inshoolloh.

Devonaliq Ishq birla bir xonaliq
Xonaliqda birga bitta donaliq

So’fiy-tabib shayx Nursafardiy

* * * * *

Ko’nglim koshonasida
zikrim binosi,
Bino peshtoqida yal-yal
qizg’ish xinosi.

Olamlar va butun borliqning hokimi, mavjudodlar hukumdori, yaratuvchanlik, buyrukdorlik va amaldorlikni o’z zimmasiga olgan va dunyoni beshik kabi tebratib turgan yagona ilohimiz, senga hamdu sanolar, maqtovu ijobatlar bo’lsinkim, bizni, insonni o’z xizmatingni darig’ tutmagan holda, yaratib unga jon, amal va sog’lik berding, alhamdililloh.

Nursafardiyya so'fiyligiga ko'ra, uning ta'limotidan kelib chiqqan holda shu narsa ayon bo'ladiki tasavvuf va tabobat, ilm va amal uyg'unligi hozirgi zamon fan-texnika yutuqlari, ilmu irfon va fanning turli sohalari gullab yashnayotgan bir paytda mazkur taraqqiyotni qamrab olgan holda ularni yangi bosqichga ko'tarishga yordam beradi, rivojlanish yo'nalishlarini bashorat qiladi. Tabobat tizimida Nursafardiyya ta'limoti mizojga tayanadi. Ayrim kishilar mizoj so'zini mijoz so'zi bilan adashtirib yuborishadi. Har ikkala so'z arabcha bo'lib, mizoj temperament, xulq, tabiat, natura, kayfiyat, xislat kabi ma'nolarni anglatgan holda, mijoz biron bir musiqa, kuy va qo'shiqning doimiy shinavandasi, biron xil tansiq taomni yoxud biron bir qahvaxona, oshxona, choyxonani doimiy xo'randasi, biron bir duxtur yoki tabibga doimiy qatnaydigan patsiyentga aytiladi, ya'ni kliyent ma'nosida.

Nafsimni o'zimga dushman bildim
Salomatlik birlaki xushman bildim

Kibrning qasrini malomat bildim
Kamtarlik kamoldir alomat bildim

Menkim haqiqatning oshiq shaydosi
Shaydolik birla mayning paydosi

Ushbu risolamizning asosiy maqsadi odamlarga ilhom, kayfiyat, xursandchilik beruvchi soxta manbalardan tashqari ular hali tafakkurida joy olmagan quvvat manbalari haqida biroz to'xtalib o'tishdir.

Davolashdan ko'ra, organizm kasallinishining oldini olish afzal. Bu degan so'z, Sizni hech narsa bezovta qilmasa ham, har 3-5 oyda bir o'zingizni ko'rsatib, profilaktika yuzasidan dorivor o't-giyohlardan tayyorlangan damlamalarni ichib turing.

Ushbu kitobning asosiy maqsadi shu davrgacha So'fiy tabobati, aniqrog'i, So'fiy-Tabib avlodlari tomonidan ishlatilib kelingan, lekin hali ommaga ma'lum bo'lmagan dorivor o't-giyohlar haqida dastlabki ma'lumot berishdir.

Ilohiy ilm mahsuli obod oxirat, Olloh jamoli, Haqning amri, Yaratuvchining jaloli bo'lsa, halol yumush o'shal manzilga eltuvchi charog'on yo'ldir.

Dunyo asli ko'hna bir qal'dir. Unda yashab ko'ngil olamini obod etmoq-oliy saodatdir.

Insonning iloh quvvatiga yaqinlashishi yoki uzoqlashishi ushbu unsurlarga muayyan darajada mos kelgan holatda, ular shaxsni iloh quvvati ila u yoki bu darajaga ko'taradi yoxud undan uzoqlashtirib, mahrum etadi. Alloh insonga etti tana berib qo'yganligi haqida Qur'oni karimda aniq ma'lumotlar mavjuddir.

Raqsga hamma tushaverganidek, tevalashishga ham hamma qodir, ammo ikkalasining ham o'z mutaxassisi bo'lgani ma'qul...

Ushbu kitobimni Markaziy Osiyo hududida ilk bor jang tizimini mukammal darajaga etkazgan Xoliqul (Zo'rmergan)ga va uning yo'lini o'z hayot tarzi sifatida tanlagan yoshlarimizga bag'ishlayman.

Ulug'lar va donolarning ismlarini doimo o'zimizga yaqin tutishga harakat qilamiz, hatto ularning ismi bilan farzandlarimizni nomlaymiz. Ilohdan ularga uzoq umr, g'ayrat-shijoat va baxt tilaymiz.

To'g'ri harakatsiz va nafassiz, faqat fikr bobi bilan shaytoniy quvvatga qarshi kurashib bo'lmaydi.

Olomonga chiqmasdan donishmand bo'laman, jangga chiqmasdan jangchi bo'laman.

So'fiy jang san'ati iloxiy ilmga asoslangan mukammal insonning jang tizimi bo'lib, undagi tayanch tamoillar  so'fiylik bilan chambarchas bog'liq.

Biz anchadan beri so'z yuritayotgan xabar ko'pchilikni xayratda qoldirsa, ayrimlarda ishonchsizlik yoki xasankirash paydo qilmoqda. Bu hol, albatta, hozirgi zamon sharoiti bilan bog'lasak - tabiiydir. Faqat biz aytmoqchi bo'lgan narsani siyosatga, ideologiyaga  va biryoqlamalikga bog'lash kerak emas, bu oddiygina mukammallik  tizimlaridan biri, xolos.
 
Shunday qilib, so'fiy jang tizimlari 3 darajaga yoki 3 yo'nalishga bo'linadi.

Bular:
So'fiy jang san'ati.
So'fiy jangovor olishuvi.
So'fiy jangovor jangi.

Jang qilishga o'rganish mushkul ish emas, hamma gap bu jarayonning tarixida, falsafasida va mohiyatida qanday chuqur ma'nolar yotishidadir.

Uyg'ur, do'ngon, xuan xalqlarining islomga kirishi ushbu iboraning yanada mustahkamlanishiga olib keldi. Chunki bu xalqlar tarixan kuchli jang san'atiga ega edi. Ular Xitoydagi Xan aholisiga jangovar tizimlarni o'rgatib kelardi.

Jangni yaxshi biladigan, o'zini engilmas qila olgan, demak raqibni engilishga majbur qila olgan.

Engilmaslik odamning o'ziga bog'liq, engish raqibga bog'liq.

Yaxshi jang qiladigan o'zini engilmas qiladi va raqibni engilishga majbur qiladi.

So'fiy ilgarilagan darajada sustlikni - holat, faollikni - hol maqomiga etkazishga ulguradi, ya'ni ichki quvvatni saqlagan holda faqat lozim topilgan paytdagina uni qo'llay olmaydi.

Bizkim shunday zaminda tug'ilmoq baxtiga mayassar bo'ldikkim, aning har qarich tufrog'idan ulug' avliyolarning nafasi ufurib Turgay. Inshoolloh, buyuk ajdodlar tafakkurida ilohiy ilhom bo'lib tarix zarvaraqlariga bitilgan oliy hikmat, javohir falsafalardan o'rnak olgaymiz. Maqsadkim, biz ham fano burjining bir nafaslik umrini g'animat bilgan holda ularning pok qadamlariga javonmardlik istagi birla qadam qo'ygaymiz.

O, Tangrim! Ki men ishqingda mastu devona, fano burjining vaqti nafasiyotida yuragim urar ekan, umrim poyoniga qadar bul shaydo hissiyotdan meni benasib etmagil. Men kim, shul qadar o'zligimdan o'zib ketdimki, istaymanki, ortimda qolib ketgan vujudimga qaytmasam:

Men seni dedim, manga vujud na kerak,
Ki sensiz sarob atalmish mavjud na kerak.

Ey farzand, bilgilki, aqlli inson tafakkurini charxlab ilm birla mashg'ul bo'lur, hargiz dunyo ilkiga mehr qo'ymas. Bul maydonning sen olayotgan nafasingchalik qimmatli va g'animat mahsuli yo'qdir. Sen hidoyat sari borib, saodatni baqodan izla, ki abadiyat saltanati sening nafasingdagi ibodatning shodasida hosil bo'lur.

Turkiy xalqlar tarixiga nazar tashlasak, undagi lingvistik, etnografik, milliylik, urf-odatlar rang-barangligiga hayratlanmasdan hech iloji yo'q. Bu xalqlar ichida shamanliklardan tortib, Lotin Amerikasida yashovchilarda hali olimlar tomonidan o'rganilmagan diniy marosimlar mavjuddir. Aynan ushbu holat bizni ayrim fundamental masalalarga qiziqishimizga sabab bo'ldi.

Ey, farzand!

Gar mukammallik istab tasavvuf olamida Nursafardiyya tariqat maktabiga qadam qo'ymoq istabsen, Alloh taolo yuzingni yorug' etguvchi ushbu komillik yo'lida Inshooloh saodat topgaysen.

Nursafardiyya so'fiylik yo'lidagi falsafada o'n to'rt shakli daryoli shakli dengiz - mukammallik ilmi sifatida ta'riflanadi. Undagi 33 turdagi maxfiy ilmlardan biri so'fiy tabobatida ham qo'llaniladi. Ushbu ta'limotga binoan odam tanasida o'n to'rtta ichki quvvat markazlari mavjud. Bu quvvat markazlari ham ijobiy, ham salbiy xabarlarni o'zida jamlash, saqlash va amaliyotga qo'llash xususiyatiga ega.

Zikr - qalb javhari, ruhiyat oynasi, vujud rohati, istakning shiddatidir. Zikrning tomiri quvvat, tanasi - muhabbat, mevasi - rohatdir. Zikr daraxti qish, bahor, yozu kuzni bilmay meva beraveradi. Uning azaliy va abadiy bog'i botindadir. Gar botin ko'zi ochilmas, Haq zikri unga sig'masdir.

So'fiy - tasavvuf olamida ruhiyatni cheksiz xilqat bilan bog'lovchi shaxs. Demakkim, ko'proq ruhiyat, tafakkur bilan shug'ullangan odam haqiqiy barkamoldir. So'fiy tasavvuf olamining quyoshidir, ki u o'z hikmatli nurlari bilan qalblarni yoritib turadi. «Qatron» so'fiy barkamollik maktabining asl maqsadi ham ilmga tashna ko'ngillarni ilm bulog'i bilan sug'orishdir. Ilmga intiling. Ilm - saodatdir.

Jang san'ati kishi ongini mashq qildiradi. U bilan shug'ullangan kishida fikrni bir joyga jamlash, ichki quvvatni kuchaytirish, butun jismni junbushga keltirish, hushyorlik va chaqqonlik kabi ruhiy holatlar bo'ladi. Jang san'atining sir-asrorlarini to'liq egallagan odam o'zidan kuchli energetik quvvat paydo qilishdek mahoratni egallaydi.

«Orostalik» so'zining zamiridan insonni tashqi ko'rinishi, uning rangu ro'yi, chehrasi, hozirgi zamonaviy atama bilan aytganda uning imiji, uning so'zlashuvidagi orostaligi, odamlar bilan munosabat o'rnata olish mahorati kabi tushunchalarni axtarish kerak bo'ladi.

Ruhiy olam juda boy va sirlidir. Uni bilish, sezish va nihoyat, unga kirib borish ilohiy axborot darajasida sayr qilgan holda, yangidan-yangi ilm cho'qqilarini zabt etmoq bilan barobardir. Borliqda o'tib ketgan ota-obolarimiz, ajdodlarimiz ruhlaridagi ijobiy xabarlar biz uchun tuganmas irfoniy bilim manbai bo'lib xizmat qilgusi.

Ushbu kamtargina qissamiz shayx Nursafardiyning hayot yo'lining ikkinchi qismidir. Nasib etsa, uning mo''jizalarga boy ilohiy karomatlari haqida kitobimizning keyingi sonlarida bayon etamiz, inshoolloh.

Dunyoi-dunda mehmon kimu mezbon kim. Barcha jonzod kabi odamizod xili omonat makonda mehmon erur. Yaratgan Alloh sirli saltanatga o'zi keltiradi, o'zi kuzatadi. Bu olam mehmonxona. Unda Allohning barcha nozu-nematlari mavjud. Gap undan oqilona foydalanib, xayo-ibo va oriyat bilan «tanovvul» qilishda. Mehmonxona ataganimiz bu «saroy» ning «dasturxon» ida ilmu-irfon, tafakkur gulshanlari borki, undan komil insonlargina donishmandlik javoxirini teradilar. Bu saltanat ichra shunday insonlar borki, ularning pok qadamlaridan nur yog'iladi.

Raqs harakatlarining har bir maktabga xosligini saqlash, ular asosida raqs syuitalari yaratish muhm masaladir. Yu.Ismatova tarixiy kitoblarni o'qib raqs spektakllari yaratmoqda. «O'zbekiston», «Baxor» va boshqa ko'plab ansambllar, O'zbekiston xalq artistlari Q.Mirkarimova, Q.Mo'minov, M.Ergasheva va boshqalar ko'plab yangi-yangi raqslar yaratishmoqda.

So'fiy tabobati deganda biz, avvalo, tabiblarni esga olamiz. O'tmishda bu sohada ma'lum va mashhur kishilar o'z ilmlari ila dong taratganlar. So'fiy tabobatining mohiyati inson vujudini toza va sog'lom saqlashdir. Uning zamirida ilohiyot yotadi. Ya'ni bemor inson sog'ligidan nolib, tabib huzuriga kelarkan, dastavval undan ilohiy quvvat oladi.

She'rning mazmun mohiyati insonning eng yuqori kamolot darajasiga etganidan so'ng Allohga qul emas, ya'ni do'st sifatida o'zni namoyon etib unga qo'shilib ketish ma'nosini anglatadi. Qur'oni karimda ham «Valikulin Darajatun mimma amiluf» deyilgan. Alloh deydiki, o'z darajangizni izlang. So'fiy na shu daraja haqida qayg'uradi, riyozat chekadi.

Nafas olish va chiqarish bilan dardu-xastaliklarni, og'rig'u-noqulaylikni, qiyinchiligu-omadsizlikni engishga o'rganing.

Badaninga bir harakatni takrorlash evaziga singdirishni odat qilma, organizmingni shunday tarbiyalaki, u takrorlanmas harakatlar tug'dirsin. Iloxiy - zikriy holatlar yaratishdan tolma.

Ushbu ilmiy-ommabop risolada so'fiy-tabib shayx Nursafardiyning Tangri, Olam va Odam haqidagi hikmat xazinasidan bahramand bo'lish bilan birga global muammolarni mukammallik orqali hal etish haqidagi falsafiy-diniy qarashlari bilan tanishar ekansiz, uning teran asoslari insonni fikrlashga undaydi. Ilohiy g'oyalari tafakkur tarbiyasini yuksaltirishga, komillik cho'qqilariga ko'tarilishiga xizmat qiladi. Ilohiy tamoyillarga asoslangan ulug' falsafa o'zlikni anglashga, Tangrini yod olishga, mukammallik va komillik sarhadlariga yuz burishga chorlaydi.

Bir odam Masih bilan sayr qilib yurgan ekan, bir nechta suyakka ko'zib tushib qolibdi. U Masihdan o'likni tiriltirishni o'rgatishini so'rabdi.

Masih aytibdi: «Bu ish sizga to'g'ri kelmaydi. Siz o'zingizning sog'lig'ingizga yaxshi qaray olmaysiz-ku, birovlarga ta'sir etmoqqa qiziqib yuribsiz».

Iskandar Zulqarnayndan so'rashbdi: «Qanday qilib yosh bo'lsangiz ham shuncha joyni bosib olib, katta saltanatga ega bo'ldingiz?»

U javob berdi: «Eng yomon dushmanlarimni ham yonimga oldim, ularga yaxshilik qildim va orada do'stlik rishtalarini bog'lashga muvaffaq bo'ldim».

- Vale, javhar ham o'z holicha go'zal emas, qay tarafidan nur tushishiga bog'liq. Ana shu nur sabab javohir qirralari jilolanib, odamni o'ziga maftun etadi. So'z ham ana shunday ma'ni nuri ila muzayyan bo'lsagina go'zal ifodaga aylanadi. Va yana So'z iborasi siyosiy ahamiyatga molikligi bilan ham beyikdir, negakim, oliy farmonlaru farmoyishlar «... Amir Temur ko'rogon so'zimiz...», deb boshlanashidayoq, o'zbek davlatchiligining rasmiy hujjat darajasiga ko'tariladi.

Nursafardiyya maktabining mohiyati nadur? Uning kechgani fano, intilgani baqodir. Vujudda ruh zohirkim fursat maydonida fano burjidan baqo abadiyatiga qadar shiori Haq yo'lida haqparvar, xalq yo'lidagi xalqparvarlikdir.

So'fiylar dunyoni bir lahzalik to'xtash joyi deya his qilib, undan yuz o'girgan holda, asosiy hayot, ya'ni baqo hayotidan najot izlaydilar. So'fiylikning, tasavvufning «najoti ruh», ya'ni «ruhning qutqarilishi» g'oyasi ham aynan Haq bilan bir bo'lib, qo'shilib ketish jarayonida sodir bo'ladi.

Nursafardiyyaning asl maqsadi mukammallik, mukammallik va yana mukammallikdir.

Xo'sh, mukammallikning o'zi nima? Unga qanday erishish mumkin?

O'z kelajagida mukammallik sarhadlarini his qila olgan kishi, biror kishini o'ziga ustoz tanlashi tabiiy va shartdir. Biror kasbni yoki, bilimni egallamoqchi bo'lgan har bir kishi ustoz murabbiy rahnamoligisiz to'liq tushunchaga, malakaga ega bo'la olmasligi ma'lum.

Har qanday jamiyat borki, u bir-biridan keskin farq qilishi mumkin. Bu albatta o'sha millatning kelib chiqishi, qoni, udumlari, shakli-shamoyiliga bog'liq. Tarixga nazar tashlaydigan bo'lsak, Allohning nazari tushgan jannatmakon o'lkamiz azal-azaldan ilmu-irfon pirlari, nodir va noyob avliyolar maskani bo'lganligi bilan ajralib turadi.

Nursafardiyya tariqatining amallar dasturi o'ta mukammal bo'lsa-da, u o'zining ilohiy g'oyalarini nazariy jihatdan kamtarona soddalik bilan zamona tili orqali bayon etadi. Zero, kamtarona so'zlar o'quvchi tafakkuriga tez ta'sir qiladi. Va tushunmog'i oson kechadi. Sababkim, tasavvuf olami asrlar osha sukut saqlab qayta ko'z ochgani bois, uning buyuk g'oyalari xalqimiz uchun hali mutlaq yangilikdir. Zero, tasavvuf o'ta murakkab xilqatdir. Unga bosqichma-bosqich kirib borilmasa, murod hosil bo'lmagay. Alloh irodasi birla biz ham buyuk tariqatlar yo'lidan borguvchimiz, inshoolloh.

Ilohiy ilm manbaini Allohdan quvvat topmoqlik tashkil etur. Bu esa ma'lum bir din, tariqat, ma'rifat va haqiqat yo'lini munosib bosib o'tgan murshidning Haq birla sirlashuv jarayonida ma'lum bo'ladi. Ilohiy ilmning ma'lum bir nuqtasini asosan ilmi laduniy doirasidagi ilohiyotga singib ketgan shaxs orqali kuzaturmiz. Ya'ni, moddiylikdan mohiyatga o'tgan ilmu irfon sohibi o'z ilmi darajasida ilohiy mo'jiza ko'rsatish qobiliyatiga ega bo'ladi.

Nursafardiyya falsafasining asosini jismoniy mukammallik, tafakkur mukammalligi va ilohiy - quvvatiy mukammallik tashkil etadi, yanada aniqroq qilib aytganda, shaxs amaliyotida ro'y beradigan haraktiyot, nafasiyot va zikriyot mukammalligidir.

Tasavvuf olamida so'fiylarning o'rni beqiyos ekanligi barchaga ma'lum. Ularning ilmu irfonda qarashlari turlicha bo'lsa-da, maqsadlari bir, ya'ni Alloh ishqida yonib, yaratgandan quvvat izlab, uning vasliga intilmoqdir. Aksariyat so'fiylar ilohiy ilmlar asosida o'z tariqatlariga asos solganlarki, bu borada Yassaviya, Naqshbandiya, Kubraviya, Suxravardiya, Chishtiya, Qodiriya tariqatlarini misol qilib keltirish mumkin.

Koinotning Alloh taolo buyurgan ma'lum qoidalari mavjud. U ma'lum muddat, ma'lum vaqtda o'zgarib turadi. Biz yuqorida aytgan javohirlardan biri bizning ona zaminimizdir. Bu zamin shunday yaralganki, cheksiz koinot qo'ynida u go'yo Odam atoning ko'z yoshiday bir tomchi misol muallaqdir.

Tasavvufning faqatgina tarixda muxrlanib qolishi davomiy tariqatlarning, ezgulikka yo'g'rilgan bunday tariqatlar ichida ilohiy falsafalarning qayta ro'yobga chiqmasligi, jamiyatdagi kishilarni Haqparvarlik, xalqparvarlik, javonmardlik, Vatanga fidoyilik, sahovat, oqillik, odob-axloq, insoniylik burchlarini, dunyoviy va ilohiy e'tiqodlarini, sifatlarini targ'ib etib, ularni mukamallikka, komillikka undamaslik buyuk avliyolar, allomalar oldida hamisha qarzdorligimizni bildirib turadi.